Dames en heren, van harte welkom op deze middag, georganiseerd door Stichting Onze Hoop. Mijn naam is Ahmed El Mesri, ik ben voorzitter van Onze Hoop.
Als we het
hebben over ‘spreekuur’, dan hebben we het vandaag over verschillende
instanties waar iedere burger vroeger of later mee te maken kan krijgen, en met
name migranten, en ook nog eens migranten met een beperking.
Denk aan een
woningbouwvereniging, een instelling voor maatschappelijk werk, een
zorginstelling, de DWI, de Belastingdienst, en ga zo maar door.
Voor veel
van die genoemde burgers is de drempel om zo’n instantie te benaderen enorm
hoog: men spreekt de taal niet of te weinig om zichzelf verstaanbaar te maken
en om de juiste informatie te krijgen om vervolgens duidelijk te weten wat de
volgende stap is.
Daar komt
bij dat veel migranten te maken hebben met taboes, zoals schaamte bijvoorbeeld,
of ze dragen het verleden met zich mee en zitten nog vast aan hun land van
herkomst. Vaak zijn ze niet bekend met het bestaan van plekken waar ze hulp
kunnen krijgen bij dit soort zaken en ze hebben ook vaak een afwachtende
houding. Op die manier vallen ze dan tussen wal en schip.
Het gaat dus
niet alleen om een echte, fysieke drempel die genomen moet worden, het gaat
vaak veel meer om het opzien tegen de enorme hoeveelheid hindernissen in de vorm van formulieren,
instanties, hulpvragen, papieren en formulieren, en om de cultuurverschillen in
de ambtenarij en het woud aan regeltjes, dingen die je moet aanvragen,
formulieren die je moet invullen, informatie die je moet verstrekken en
bijlagen die je moet bijleveren.
Voor
migranten, en zeker voor migranten met een beperking, is het veel eenvoudiger
om binnen te komen bij een vrijwilligersorganisatie of zelforganisatie: daar is
de drempel per definitie laag om binnen te komen. Je komt een eerste keer
kennismaken op een ongedwongen manier, je drinkt er thee met anderen, je wordt
te woord gestaan door vrijwillige ervaringsdeskundigen en je kunt er meedoen
aan informatiebijeenkomsten. Je kunt praten met lotgenoten maar ook met
ervaringsdeskundigen, je kunt er informatie krijgen en geholpen worden om ofwel
zelf de weg naar een instantie te vinden, ofwel om begeleiding te krijgen van
een lotgenoot als je het echt niet zelf kunt.
Onze Hoop is
mede opgericht juist voor dit doel: om mensen te helpen zichzelf te helpen.
Om mensen die anders verder en verder in isolement geraken de helpende hand te
bieden om voor zichzelf op te komen, om ze te laten participeren in onze
samenleving, zelfredzaam te blijven en op te komen voor hun eigen belangen.
Natuurlijk
zijn er in Amsterdam meerdere zelforganisaties, die stuk voor stuk ook allemaal
zeggen dit soort werk te doen. De ervaring leert dat sommige van die
organisaties echter wel in naam zeggen dit te doen maar in werkelijkheid de
mensen niet vooruit helpen: ze houden de doelgroep tot patiënt, ze bevestigen
keer op keer hun lot en zetten de mensen niet aan om hun lot in eigen hand te
nemen.
Vanuit de
overheid wordt niet gecontroleerd welke organisaties daadwerkelijk bijdragen
aan de emancipatie en participatie van hun doelgroep. Dit zou echt veel meer
door de overheid moeten worden gecontroleerd, zodat het kaf van het koren kan
worden gescheiden.
Wat ons, als
Stichting Onze Hoop, voor ogen staat, en waar wij al jaren aan werken, is om
méé te bewegen met de veranderingen in onze samenleving, om mensen uit hun
isolement (ook mentaal en geestelijk) te halen, ze te begeleiden naar
zelfredzaamheid en ze te laten participeren in de maatschappij om hen heen.
Ik ben hier
zelf, vanuit mijn eigen ervaring, een voorbeeld van. Na een noodlottig ongeval
belandde ik in een rolstoel en sleet in ’t begin mijn dagen binnenshuis met de
gordijnen dicht. Als ik mijzelf toen op een gegeven moment niet had gedwongen
om er op uit te gaan en contact te maken met de buitenwereld, dan zat ik daar
nu nog. Ik ging na verloop van tijd wèl naar buiten, ik begon wèl om me heen te
kijken. En ik kwam tot de conclusie dat er werk aan de winkel was voor mij,
omdat ik veel lotgenoten tegenkwam die in isolement bleven en daar door hun
omgeving zo goed als in werden gepraat. Ik besloot dat ik dat niet wilde en dat
ik wilde proberen mijn lotgenoten de helpende hand toe te steken. Zo ontstond
Onze Hoop.
Wij willen
mensen aanspreken op hun gezonde deel. Als mensen hun lot in eigen
handen kunnen nemen en uit hun isolement en uit armoede komen, kosten ze de
maatschappij ook minder geld aan artsbezoek, aan dure therapieën, aan bezoek
aan ziekenhuis en specialist.
Wij willen
mensen erbij halen en ze mee laten doen. Met elkaar, met hun lotgenoten, met
hun buurt- en stadgenoten. Wij willen mensen aan blijven spreken op meedoen
naar vermogen, in plaats van te blijven zitten wachten tot het beter
wordt.
De overheid
is bezig om zelforganisaties te saneren. Vanuit het oogpunt van kostenbesparing
waarschijnlijk. Echter, als dat betekent dat àlle zelforganisaties dan gaan
wegvallen, óók die die werkelijk iets doen voor en met mensen uit de doelgroep
– meest migranten en vaak migranten met een beperking –, dan worden deze mensen
daar de dupe van. Die blijven dan voortaan binnen. Die blijven aanspraak maken
op Zorg en Zorginstellingen, op vaak dure therapieën en veelvuldig artsbezoek.
Omdat ze ongelukkig zijn. Omdat ze gericht blijven op hun eigen situatie en hun
eigen beperkingen. En omdat ze de moed missen en de route niet kennen naar een
manier om hier uit te komen en echt mee te kunnen doen met het leven om hen heen,
zoals iedere andere burger.
Wij vinden
dat dat niet mag gebeuren! Daarom hebben wij deze dag georganiseerd: om hier
met z’n allen over van gedachten te wisselen en te kijken naar de mogelijkheden
en onze wensen. Om zo te komen tot aanbevelingen aan de politiek. Want het mag
toch niet zo zijn dat we weer teruggaan naar oude toestanden: dat mensen met
een handicap voor de rest van hun leven achter de gordijnen blijven zitten!!!
Ik dank u
voor uw aandacht.
Ahmed
El Mesri, 22 nov. ‘12
