Toespraak Ahmed El Mesri Week van de toegankelijkheid, op 3 oktober 2012

 

Week van de toegankelijkheid bij stichting Onze Hoop

3 oktober 2012

Goedenavond, dames en heren. 

Deze week van de toegankelijkheid is in het leven geroepen omdat het nog steeds

heel belangrijk is speciale aandacht te besteden aan dit onderwerp.

Natuurlijk is het niet de bedoeling dat er alleen déze week aandacht aan toegankelijkheid wordt geschonken. Het is een onderwerp dat voortdurend onze aandacht nodig heeft, om te helpen het inzicht te ontwikkelen bij mensen die op welke wijze dan ook met toegankelijkheid te maken hebben – en dat zijn er meer dan wel eens wordt gedacht. 

Ik ben Ahmed El Mesri en ik heet u allen hartelijk welkom bij deze thema-avond.

Als voorzitter en oprichter van de stichting Onze Hoop, die zich bezighoudt met de specifieke problematiek van migranten met een beperking, en als migrant met een beperking, ken ik de problematiek van de toegankelijkheid van nabij.

Toegankelijkheid is vooral voor mensen die niet te maken hebben met een lichamelijke beperking vaak een heel abstract begrip. Een drempel, een knop die een deur opent, een deurbel, een trap: allemaal dingen waar de meeste mensen helemaal niet bij nadenken. Het zou heel leerzaam zijn voor iedereen om eens een dag in een scootmobiel door te brengen, omdat je, als je met een beperking in je mobiliteit geconfronteerd wordt, opeens heel anders tegen dingen aankijkt.

Vaak is het bij mensen die een gebouw ontwerpen of te maken hebben met de herinrichting van een bestaand gebouw een kwestie van gebrek aan inzicht in de dingen die te maken hebben met beperkte mobiliteit, en zeer zeker niet van onwil om tot een gebouw of een openbare ruimte te komen die ook voor mensen met beperkte mobiliteit wel goed toegankelijk is.

Vaak kan dat al zonder noemenswaardige bijkomende kosten. Want vaak is het veel duurder om een gebouw of een herinrichting later alsnog aan te passen aan bijvoorbeeld een scootmobiel dan wanneer deze aanpassingen direct van begin af aan bij het ontwerp al worden ingepland. En vaak gaat het om heel eenvoudige dingen, zoals zou blijken als veel meer mensen ervaringen zouden opdoen in het manoeuvreren met een scootmobiel.   

Als voorbeeld geef ik het aanbellen bij een gebouw, dus nog vóórdat men goed en wel binnen is: bij veel gebouwen is het belbord of de bel te hoog om voor iemand vanuit een zittende positie bediend te kunnen worden. Deurknoppen zijn vaak op een onhandige manier aangebracht of moeten met een behoorlijke kracht bediend worden – kracht die veel mensen juist niet hebben. Gelukkig zijn er de laatste jaren al veel dingen verbeterd en is er geleidelijk aan meer begrip gekomen voor mensen die te maken hebben met een beperking, welke dan ook.

De tijd dat mensen die lichamelijk – of geestelijk – niet volledig konden presteren ergens werden weggeborgen, is gelukkig inmiddels voorbij. En zeker, ook wij mensen met een beperking, hebben het recht volledig deel te nemen aan de maatschappij. Maar dat betekent ook dat onze leefomgeving een verplichting heeft om te komen tot een goede toegankelijkheid voor ons.  

Deze week is bedoeld om hiervoor extra aandacht te vragen, zowel bij beleidsmakers en ontwerpers als bij laten we zeggen 'gewone', valide mensen. Op deze avond willen we bekijken hoe we dit in de praktijk kunnen brengen; welke stappen genomen moeten worden; hoe wij ervaringsdeskundigen kunnen inzetten bij, zoals ik al eerder heb aangegeven, vaak heel eenvoudige en niet enorm kostbare aanpassingen om het voor iedereen aangenamer en toegankelijker te maken. Natuurlijk krijgt het prijskaartje – zeker in deze tijden van economische teruggang – extra veel aandacht. Maar laten we niet vergeten wat de opbrengst kan zijn van aangebrachte aanpassingen: die kunnen voor velen een stap betekenen naar méédoen in plaats van – soms letterlijk – buitengesloten zijn.  

Mijn ervaring en de ervaring van veel andere mensen die ik spreek, met of zonder beperking, is dat gebouwen en openbare ruimtes die gebouwd of aangelegd zijn voor mensen met een beperking veel prettiger in het gebruik zijn. Voor iedereen. Dus ja, ook voor mensen die géén beperkingen hebben. De eventuele extra kosten die gemaakt zijn voor aanpassingen zorgen voor een veel grotere gebruiksvriendelijkheid en kunnen letterlijk veel meer mensen over de drempel helpen om binnen te komen.

Deze week van de toegankelijkheid is bedoeld om dat inzicht groter te maken.

De aandacht voor dit onderwerp moet ook niet ophouden als deze speciale week voorbij is, maar moet gewoon een normaal onderdeel worden van een ontwerpproces, van een herinrichtingsproces, om het maatschappelijk leven voor iedereen toegankelijker te maken. Ons gemeenschappelijk doel is om de wereld om ons heen voor iederéén toegankelijk te maken en te houden. Laat mensen mee kùnnen doen en sluit ze niet letterlijk buiten! is ons motto.  

Ik roep u op om deze avond onze ervaringen op papier te zetten en te komen tot goede aanbevelingen.

Ik wens ons allen een vruchtbare en leerzame avond toe!