organiseerde in het kader van de diversiteit op woensdag 14 juni jl. in de Ruma Khami in Amsterdam Oost een korte ontmoeting tussen de maatschappelijke organisaties en verschillende instantie. De ontmoeting stond in het teken van het idee dat reguliere instanties die in de toekomst hun medewerkers beter kunnen informeren en gaan werken, kennis maken met een buurt waar mensen van verschillende culturen met elkaar wonen en leven.
Diversiteit is een vereiste voor Europa en dus ook Amsterdam in de 21ste eeuw. Het is een gevolg van het gedeeld verleden. Historisch is dit een stad rijk aan cultuur en talent. Ook in het heden is dit het geval al wordt momenteel veel talent miskend. De stad zal krachtige stappen moeten zetten om de vrije expressie van sociale, culturele, academische en economische diversiteit te behouden die zij zo actief vermaakt in haar zakelijke imago.
De ontmoeting werd begonnen met een lezing door
Dhr. A. El Mesri, deskundige in multiculturalisatie.
Er was veel belangstelling voor deze avond. Ook waren er 9 stagiaires van de hogeschool die straks in de zorg zouden gaan werken. Een geslaagde avond met belangrijk en nuttige leer momenten.
Hier onder volgt de lezing/presentatie van Ahmed El Mesri over Interculturele zorg
Een chronische ziekte, een beperking of een handicap krijgen
In deze workshop gaan we een aantal verschillen bekijken tussen de 'standaard' Nederlandse cultuur en de manier waarop hier tegen ziekte aangekeken wordt en niet Nederlandse of zelfs niet westerse culturen, die soms een volledig andere visie hebben op (chronische) ziektes en lichamelijke beperkingen.
Ik ben Ahmed El Mesri, de oprichter van
Assadaaka Community en van de
Stichting Onze Hoop. Ik kom oorspronkelijk uit Marokko en woon al geruime tijd in Nederland.
Hier heb ik ook het ongeluk gehad dat gemaakt heeft dat ik al jaren in een rolstoel – en tegenwoordig elektrisch rolstoel of scootmobiel – zit. In mijn werkzaamheden met mensen van allerlei verschillende achtergronden heb ik veel verschillen ervaren in de manier waarop mensen tegen ziekte en beperkingen aankijken. Daarom zijn wij hier gekomen om u, die werkzaam bent in de gezondheidszorg, hierover te vertellen, zodat u op de hoogte bent van deze verschillen en ernaar kunt handelen. Het uiteindelijke doel is dat u hierdoor uw vak beter uit kunt oefenen.
De stichting Onze Hoop, heb ik een aantal jaren geleden opgericht als belangenorganisatie voor migranten met een handicap. Misschien denkt u: Is dat nu noodzakelijk, weer een aparte organisatie voor migranten. Kunnen zij niet gewoon terecht bij de reeds bestaande organisaties? Dat zijn begrijpelijke vragen, maar de eerste vraag moet bevestigend beantwoord worden en de tweede ontkennend: de problematiek waar migranten mee te maken krijgen die een chronische ziekte of een handicap krijgen is zo anders dan waar geboren en getogen Nederlanders mee te maken krijgen dat we er wel degelijk op een andere manier aandacht aan moeten schenken. Maar niet alleen in de hulpverleningsvraag van mensen die de weg naar Onze Hoop weten te vinden, ook in mijn eigen leven, zo zult u begrijpen, heb ik ervaren wat het is om als migrant geconfronteerd te worden met alle kanten van de Nederlandse gezondheidszorg. In deze workshop wil ik dan ook wat nader ingaan op zowel wat ik ervaren heb in de gezondheidszorg als ingaan op waar wij verbetering aan kunnen brengen.
Mijn eigen ervaringen met artsen, verpleegkundigen en zorginstellingen is een voortdurend proces, ook omdat de gezondheidszorg voortdurend in verandering is. Dingen die vroeger onmogelijk leken, zijn nu standaardbehandeling geworden; terwijl er ooit een tijd was waarin mensen met een chronische ziekte of een beperking in het geheel niet meer meededen of mee konden doen aan het sociaal-maatschappelijk leven, lijkt het hier tegenwoordig veel beter te zijn. Er is nog steeds verbetering mogelijk, maar er wordt in ieder geval aan gewerkt.
Als ik kijk naar mijn eigen ervaringen, dan kan ik alleen maar concluderen dat ik voor alles wat ik aan ondersteuning en begeleiding gehad heb, heb moeten vechten. Vechten voor mijn rechten, maar ook om inzicht te krijgen in hoe de gezondheidszorg hier werkt, en dat is een groot verschil met Marokko, een cultuurschok, zoals wij dat wel eens noemen.
Omdat ik dus de gezondheidszorg zowel als vragende partij heb leren kennen als als migrant, kan ik mij dus een heel goed beeld vormen van hoe het kan zijn voor mensen die slechts gebrekkig geïntegreerd zijn in de Nederlandse maatschappij en de taal niet machtig zijn. Het heeft voor u als hulpverlener dan geen zin om stil te blijven staan bij het feit dat deze mensen zich dan maar beter hadden aan moeten passen aan de Nederlandse maatschappij; u wilt toch proberen tot een goed beeld te komen van de situatie waar u mee te maken heeft. U wilt uw vak goed uitoefenen. Wij gaan hier verder in op hoe u dat kunt doen.
Hoe kijkt de migrant tegen een chronische ziekte of een lichamelijke beperking aan?
In het onderstaande wordt naar de patiënt verwezen in de derde persoon mannelijk; het spreekt vanzelf dat u voor 'hij', 'hem' en 'zijn' ook 'zij' respectievelijk 'haar' en 'haar' kunt lezen.
Bejegening:
Hoe gaat men in andere culturen om met de patiënt en zijn ziekte?
Er bestaat een groot verschil in omgaan met ziektes tussen verschillende culturen. In veel culturen wordt het hebben van een (chronische) ziekte of een lichamelijk gebrek gezien als een teken van zwakte en in sommige gevallen zelfs als een straf van God voor het zondige leven dat iemand geleid heeft. Het is begrijpelijk dat in een dergelijke sfeer op chronische ziekte en op een lichamelijke beperking – hieronder moeten ook geestelijke beperkingen verstaan worden – een taboe rust die het niet gemakkelijker maakt ermee om te gaan. Voor degene die werkzaam is in de gezondheidszorg is het goed om stil te staan bij dergelijke cultuurverschillen. U wilt natuurlijk uw vak zo goed mogelijk uitoefenen, maar juist door deze verschillen in visie kan u wel eens het gevoel krijgen dat u door de patiënt en zijn omgeving eerder tegengewerkt wordt dan dat u medewerking krijgt. Wij gaan in deze workshop bekijken hoe u hiermee om kunt gaan op een dergelijke manier dat u de patiënt en zijn omgeving in zijn waarde kunt laten, waardoor u geen wrevel opwekt, maar tegelijkertijd uw vak zo goed mogelijk uit kunt oefenen.
Omgaan met familie:
De bovenstaande houding jegens ziekte houdt ook een verschil in omgaan met de patiënt en zijn ziekte door de familie in. Omdat de chronische ziekte een teken van zwakte is, bestaat er vaak een neiging om de patiënt en de ziekte te ontkennen of in ieder geval af te sluiten van de buitenwereld.
Wij hebben in onze praktijk talloze van dergelijke schrijnende gevallen meegemaakt, waardoor mensen niet alleen vereenzamen, maar ook zelfs van de broodnodige hulp verstookt blijven.
Eenzaamheid:
Het zal duidelijk zijn dat de bovenstaande situatie een recept is voor eenzaamheid. De patiënt wordt afgezonderd van de maatschappij, soms wordt hij zelfs doodgezwegen, ontkend. Het is een situatie waar u, als werkzame in de gezondheidszorg, weinig aan kunt doen, maar het is iets waarvan u het bestaan wel moet onderkennen.
Het gevoel 'er niet bij te horen':
Dit is natuurlijk een ervaren van de ziekte die niet beperkt blijft tot mensen met een andere culturele achtergrond.Ook veel geboren en getogen Nederlanders zullen door hun ziekte het gevoel hebben of misschien krijgen dat zij er niet meer bij horen. Dit heeft niet alleen te maken met de manier waarop iemand zijn eigen ziekte ervaart, maar tevens hoe de omgeving ermee omgaat. Mensen met een chronische ziekte worden vaak met een zekere terughoudendheid bekeken worden. Het is zeer moeilijk om hieraan iets te veranderen; het enige wat men gemakkelijker kan veranderen is de manier waarop men zelf met zijn ziekte omgaat en hierdoor bijdragen aan een mentaliteitsverandering. U als werkzame in de gezondheidszorg kunt hieraan een eigen bijdrage leveren door te proberen met de patiënt een vertrouwensrelatie op te bouwen en zijn visie op zijn ziekte voorzichtig te veranderen.
Het probleem van de verzorging van patiënten/cliënten met een andere culturele achtergrond
Omdat patiënten met een andere culturele achtergrond heel anders tegen ziekte, dokters, verpleging en dergelijke aan kunnen kijken dan mensen van Nederlandse afkomst, is het goed om, wanneer u met deze patiënten te maken heeft, zich dat te realiseren en ook te weten waar u mee geconfronteerd kunt worden in uw werkzaamheden. Zo kunt u bijvoorbeeld te maken krijgen met patiënten die niet door een man of een vrouw behandeld willen worden. Met patiënten die hun situatie heel anders voordoen dan zij is,bijvoorbeeld uit schaamte.
Assadaaka Community is een multiculturele vereniging, waardoor
Assadaaka Communitydan ook gezien kan worden als afspiegeling van een multiculturele stad als Amsterdam.
Voor meer informatie: Tel.nr. van
Assadaaka Community (020) 7525131 - 06-47440672 of E.
info@assadaaka.nl of W.
www.assadaaka.nl.
